Parçalara ayrılmış camların ve ayaklar altında ezilmiş bayrakların yanı sıra, İran’ın ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney’in yırtılmış posterleri dikkat çekiyor.
Şam’daki İran büyükelçiliğine ait bahçede, Lübnan Hizbullah hareketinin eski lideri Hasan Nasrallah’ın da yırtılmış fotoğrafları yer alıyor.
Büyükelçiliğin dış cephesindeki süslü turkuaz fayanslar hala sağlam kalırken, cepheye asılı olan ve suikast sonucunda yaşamını yitiren Devrim Muhafızları komutanı Kasım Süleymani’nin parçalanmış posteri, Esad’ın devrilmesiyle tetiklenen darbe sürecini adeta hatırlatıyor.
Süleymani, Trump’ın onayı ile Tahran’da öldürüldü.
Şimdi yaralarını sarmaya çalışan İran İslam Cumhuriyeti, yeni bir Donald Trump başkanlığı dönemine girerken, daha sert bir tutum benimseyecek mi yoksa Batı ile müzakere yoluna mı yönelecek?
Bu arada Tahran yönetiminin ne kadar güçlü bir durumda olduğu sorusu da gündemde.
Hamaney, Esad’ın devrilmesinin ardından yaptığı ilk konuşmasında, stratejik yenilgi karşısında cesur bir tutum sergilemişti.
Konuşmasında, İran’ın “güçlü ve kudretli” olduğunu, “daha da güçleneceğini” öne sürdü.
Hamas, Hizbullah, Yemen’deki Husiler ve Irak Şii milislerini içeren İran liderliğindeki “direniş” ittifakının, İsrail karşısında daha da güçleneceğini vurguladı.
Hamaney, “Ne kadar fazla baskı uygularsanız, direniş o kadar güçlenir. Ne kadar çok suç işlerseniz, o kadar kararlı hale gelir. Ona karşı ne kadar çok mücadele ederseniz, o kadar genişler” ifadesini kullandı.
Ancak 7 Ekim 2023’te İsrail’de meydana gelen ve Tahran tarafından desteklenen Hamas saldırısı sonrası yaşanan gelişmelere bakıldığında, Tahran’ın zor bir süreçten geçtiği görülüyor.
1989’dan beri İran’da nihai otorite konumunda olan 85 yaşındaki Hamaney, halef belirleme konusunda zorluklarla da karşılaşmakta.
İsrail‘in misillemeleri, Orta Doğu’da yeni bir durum ortaya çıkardı ve İran bu durumla başa çıkmakta güçlük çekiyor.
ABD’nin eski Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, Orta Doğu‘daki durumu “Tüm domino taşları düşüyor” şeklinde tanımlıyor ve ifade ediyor:
“İran’ın Direniş Ekseni, İsrail saldırıları nedeniyle parçalanmış durumda; Suriye’de yaşananlarla birlikte bölgedeki etkisi azalıyor. Tahran’ın Yemen’deki Husiler dışında gerçek bir taşeronu kalmadı.”
İran, Irak’taki milis güçlerini desteklemeye devam etse de Jeffrey, Tahran’ın durumunu “Bölgesel bir hakimiyetin eşine az rastlanan çöküşü” olarak nitelendiriyor.
Esad, son kez kamuoyuna 1 Aralık’ta İran Dışişleri Bakanı ile yaptığı toplantıda katılarak, isyancıları “ezeceğine” dair söz verdi.
Bu açıklamadan bir hafta sonra Esad’ın Rusya’ya kaçması dikkat çekti.
İran’ın Suriye büyükelçisi Hüseyin Akbari, Esad’ı “Direniş Ekseninin ön cephesi” olarak tanımlamıştı. Fakat rejimin düşüşüyle birlikte, zayıflayan İran, ona destek olma kapasitesinden yoksun kaldı.
Sadece günler içinde “Direniş Ekseni”ndeki diğer devletlerle olan bağlar da zayıfladı.
