Ukrayna ve ABD arasında, doğal gaz ve petrol gibi değerli madenlerin ortak değerlendirilmesi konusunda bir anlaşma yapıldığı iddia ediliyor.
Bu anlaşma, ABD’nin Ukrayna‘ya sunduğu yardım karşılığında değerli madenler talep etmesi üzerine şekillendiği öne sürülüyor. Adı açıklanmayan bir Ukraynalı üst düzey yetkilinin açıklamasına göre, Ukrayna, ABD ile doğal gaz ve petrol dahil madenler üzerinde bir uzlaşıya vardı. Ukrayna Bakanlar Kurulu’nun yarın bu anlaşmanın imzalanmasını tavsiye etmesi bekleniyor. Ayrıca, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin bu Cuma günü ABD’yi ziyaret etmeyi planladığı ve anlaşmanın bu ziyarette imzalanabileceği belirtildi.
Zelenskiy’nin Cuma günü Beyaz Saray’da Trump ile bir araya gelme olasılığı bulunuyor.
Kaynağın verdiği bilgiye göre, Ukrayna’nın gelecekte maden, petrol ve gaz çıkarımından elde edeceği gelirlerin yüzde 50’si, Ukrayna ve ABD arasında kurulacak ortak bir fona aktarılacak. Hükümet yetkilileri, anlaşmanın ayrıntılarını gözden geçirdiklerini ve bu Cuma Washington DC’ye bir ziyaret gerçekleştirmeyi planladıklarını ifade etti.
Anlaşma taslağında güvenlik konusunun yer almadığı ancak ABD’nin rolünün belirgin bir şekilde ifade edilmediği belirtiliyor. Kaynağa göre, ABD’nin istikrarlı ve müreffeh bir Ukrayna için yatırım yapacağını ve kalıcı barış için çalışacağını taahhüt eden genel bir madde mevcut.
ABD’nin anlaşma taslağından, Ukrayna’nın aleyhine olabilecek bazı maddeleri çıkardığı, bunlar arasında “500 milyar dolar” değerinde kaynak sağlama şartının bulunduğu ifade ediliyor.
Müzakerelere liderlik eden Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Adalet Bakanı Olha Stefanishyna, maden anlaşmasının daha büyük bir resmin sadece bir parçası olduğunu belirtmiş ve ABD yönetiminden bu konuda çeşitli duyumlar aldıklarını ifade etmiştir.
Ukrayna ile ABD arasında sağlanan bu anlaşmanın yalnızca bir “çerçeve anlaşma” niteliğinde olduğu ve fon tesis edilene kadar gelir aktarımının gerçekleşmeyeceği belirtiliyor. ABD’den bu konuda resmi bir açıklama henüz yapılmadı.
Trump’ın daha önce Zelenskiy’e anlaşmayı kabul etmesi açısından baskı yaptığı iddialarına da yer veriliyor. Anlaşma, bu ayın başında ABD Hazine Bakanı Scott Bessent tarafından Ukrayna’ya sunulmuştu; ancak Zelenskiy, güvenlik garantisi içermediği için teklifi reddetmişti. Anlaşmanın doğrudan güvenlik garantisi sağlayacağı açıklanmamışken, ABD’li yetkililer, Ukrayna’nın ABD ile daha güçlü ekonomik bağlar kurmasının fiili bir güvenlik zırhı sağlayabileceğini savunuyor.
Dünyada nadir elementler konusunda Çin’in önemli bir rolü bulunuyor. Trump, özellikle yüksek güçlü mıknatıslarda kullanılmak üzere 500 milyar dolar değerinde nadir toprak elementleri talep ettiğini açıklamıştı. Ancak bazı raporların Ukrayna’nın 10 trilyon dolar değerinde maden rezervine sahip olduğunu öne sürmesine rağmen, bu kadar büyük nadir toprak rezervlerinin mevcut olduğu düşünülmüyor. Ukrayna’da titanyum ve galyum gibi kritik minerallerin ticari madenleri bulunsa da, bunların Trump’ın beklediği büyüklükte ekonomik bir değer taşımadığı iddia ediliyor. Ayrıca, dünya çapında nadir toprak işleme sürecinin büyük bir kısmı halen Çin tarafından kontrol ediliyor. Çoğu ülke, çıkarılan nadir toprakları rafine edilmek üzere Çin’e göndermek durumunda kalıyor.
Trump, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile gerçekleştirdiği ortak basın toplantısında, Zelenskiy ile yakın zamanda bir görüşme yapmayı planladığını belirtti. “Başkan Zelenskiy ile görüşeceğim. Hatta bu hafta ya da gelecek hafta bir anlaşma imzalamak için gelebilir,” dedi. – WASHINGTON
