Türk Psikologlar Derneği, 10 Mayıs Psikologlar Günü’nde ruh sağlığı alanındaki yasal eksiklikler ve toplumsal sağlık risklerine dikkat çekti.
Türk Psikologlar Derneği’ne (TPD) göre, Türkiye’de toplumun ruh sağlığı taleplerine yanıt verme konusunda önemli engeller söz konusu.
Ülkede, psikologlara özgü bir meslek yasası mevcut değilken, ruh sağlığı hizmetlerini düzenleyen bir mevzuat da bulunmamakta.
BBC Türkçe’ye verdiği demeçte TPD Başkanı Prof. Gökhan Malkoç, “Ruh sağlığı yasası olmaması dolayısıyla bu hizmetler Türkiye’de şeffaf, denetlenebilir ve erişilebilir değil” şeklinde konuştu.
Malkoç, yasal boşlukların hasta hakları açısından önemli riskler yarattığını ifade ediyor:
“Yasal bir çerçeve bulunmadığından, on binlerce şarlatan bir iki kitap okuyarak kendilerini psikolog olarak tanıtmakta ve bu hizmetleri verdiklerini iddia etmektedir.”
“Bu kişilerin sunduğu hizmetlerin etik, bilimsel ve evrensel kriterleri yok; kaybeden vatandaşlar oluyor.”
Türkiye’de kaç psikologun aktif olduğu belirsizliğini korumakta.
Yaklaşık 150 bin psikoloji mezunu olduğunu belirten Malkoç, “Kaçının sağlık hizmetlerinde görev aldığına dair resmi bir veri yok, dolayısıyla net bir şey söyleyemiyoruz” dedi.
Gözlemlerine dayanan “iyimser bir hesaplama” ile 100 bin kişiye 30 psikologun düştüğünü ve bunun çok düşük bir sayı olduğunu kaydediyor.
‘Sadece 30 psikolog kadrosu açıldı’
Toplumda yaygın olarak görülen madde bağımlılığı, genç intiharları, çocuk istismarları, kadın cinayetleri gibi konular göz önüne alındığında, Malkoç, daha fazla psikoloğa ihtiyaç duyulduğuna dikkat çekiyor:
“Ülkemiz, bir afetten diğerine geçerken psikologlara büyük görevler düşmekte. Bu desteği gönüllü olarak sağlamaya çalışıyoruz.”
6 Şubat depremlerinin ardından kendi kaynaklarıyla 1,5 yıl boyunca yaklaşık bin psikoloğu deprem bölgesinde görevlendirdiklerini belirten Malkoç, 26 binden fazla deprem mağduruna destek verdiklerini vurguladı:
“Bu gönüllü desteğin doğal sınırlamaları var. Devlet, psikolog ihtiyaçlarını artık görmeli ve kadro atamalarında psikologlara ayrılan absurd kontenjanları düzeltilmeli.”
Sağlık Bakanlığı, en son açıkladığı 15 binden fazla kadro içinde yalnızca 30 psikolog kadrosunun bulunduğunu belirtti. Bu, en hafif tabirle bir ciddiyetsizlik olarak değerlendirildi.”
‘Yasal boşluklar giderilmeli’
Ülkede psikologların mesleklerini, görev tanımlarını ve etik sınırlarını belirleyen bir yasal düzenleme bulunmamaktadır.
TPD, psikolojik sağlık alanının hukuki çerçeveden yoksun olduğunu belirtmektedir.
Sağlık Bakanlığı, 29 Mart’ta sağlık alanında çalışan çeşitli meslek grupları için serbest çalışma koşullarını düzenleyen bir yönetmelik yayımladı.
TPD’ye göre bu yönetmelik, psikolojik hizmetlerin güvence altına alınması ve denetlenmesi açısından bir adım olmasına rağmen, eksikleri tam anlamıyla gidermiyor.
Mevcut 1219 sayılı yasa yalnızca klinik psikologları sağlık meslek mensubu olarak tanımaktadır.
Bu nedenle yeni yönetmelik de benzer şekilde yasada “klinik psikolog” olarak tanımlanan grubu kapsamakta.
Malkoç, yasanın değiştirilmesi için Sağlık Bakanlığı ile görüşmelerin devam ettiğini ifade etti.
Yönetmelikte, dipl
