Egzersiz ve Astım: Uzman Görüşleri
Egzersiz sırasında hava yollarının daralması, astım semptomlarına yol açabileceğini belirten Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Aysu Sinem Koç, “Yoğun fiziksel aktivite sırasında kişinin nefes alma kapasitesi azalabilir ve astım krizi gelişebilir. Özellikle öksürük ile nefes darlığı gibi belirtiler görülebilir” ifadelerini kullandı.
Astımın, akciğer içindeki hava yollarında daralmaya neden olan ve ataklarla ilerleyen kronik bir hastalık olduğunun altını çizen Dr. Koç, “Hava yollarındaki daralma, mikrobik olmayan iltihaplar nedeniyle meydana gelen hava yolu duvarı şişliklerinden kaynaklanmaktadır. Hastalık, akciğerlerde tekrar eden nefes darlığı, nefes alıp verirken hışıltı, göğüste baskı hissi ve öksürük gibi belirtilerle kendini gösterir” şeklinde konuştu.
Risk Faktörleri ve Belirtiler
Astımın nedenleri hakkında bilgi veren Koç, kişisel risk faktörleri arasında genetik yapı, cinsiyet, obezite ile alerjik rinit ve dermatit gibi durumların olduğunu belirtti. Çevresel faktörlerin ise astımın oluşumunda ve ciddiyetinde önemli rol oynadığını vurguladı. Bu faktörler arasında alerjenler, tekrarlayan akciğer enfeksiyonları ve hava kirliliği gibi unsurlara değindi.
Astım belirtilerini sıralayan Dr. Koç, “Nefes darlığı, göğüste sıkışma ya da ağrı, hırıltılı nefes alışı, öksürük ve uyku sırasında yaşanan nefes alma zorluğu gibi durumlar astım belirtilerindendir” diyerek dikkat edilmesi gereken noktaları vurguladı.
Çevresel Etkiler ve Astım
Hava koşullarının astım belirtilerini tetikleyebileceğini ifade eden Koç, “Özellikle soğuk ve kuru hava, kimyasal dumanlar, polenler, küf sporları ve evcil hayvanların dökülen tükürüğü gibi faktörler astım krizlerini tetikleyebilir” dedi.
Dünya genelinde yaklaşık 300 milyon astım hastası bulunduğunu açıklayan Dr. Koç, Türkiye’de her 12-13 erişkinden biri ve her 7-8 çocuktan birinin astım hastası olduğunu belirtti. Astım görülme sıklığının giderek arttığına dikkat çekti.
Alerjik ve Mevsimsel Astım Türleri
Alerjik astım ve alerjik olmayan astım türlerinin sıklıkla karıştırıldığını ifade eden Dr. Koç, alerjik astımın solunum yoluyla edinilen alerjen maddeler nedeniyle geliştiğini belirtti. Mevsimsel astımın da sadece belirli dönemlerde ortaya çıktığını ve alerjenlerin etkisiyle tetiklendiğini söyledi.
Astım ataklarının genellikle ilkbahar ve yaz mevsimlerinde arttığını söyleyen Dr. Koç, sonbaharda okul döneminin başlamasıyla birlikte enfeksiyon riskinin de astım ataklarını artırabileceğini belirtti.
Astım Yönetimi ve Önlemler
Dr. Koç, astım hastalarının nelere dikkat etmesi gerektiğini şöyle sıraladı: “Evdeki toz kontrolü çok önemlidir. Yünlü eşyaların bulunmaması, halı ve perdelerin düzenli olarak yıkanması gerekmektedir. Polen alerjisi olan kişilerin, mevsim dönemlerinde alerji ilaçları kullanmaları önerilir. Ayrıca astım hastaları sigara içmemeli ve sigara içilen ortamlardan uzak durmalıdır. Grip aşısı, solunum yolu hastalıklarından korunmak için faydalıdır.”
Astımın diğer hastalıkları da tetikleyebileceğine değinen Koç, “Astım hastaları, sık sık alerjik rinit veya KOAH gibi durumlarla da karşılaşabilirler. Bu nedenle genetik yatkınlığı olan bireylerin, çocuk yaşlarda sigara ve hava kirliliğinden uzak durmaları önemlidir” şeklinde uyardı.
Dr. Koç, öksürük ataklarıyla başa çıkmak için enfeksiyonlara karşı bağışıklama yapılmasının faydalı olduğunu da sözlerine ekleyerek, “Reflü, öksürük nedenleri arasında yer alır. Bu yüzden reflüye neden olan besinlerden kaçınılmalıdır” dedi.
