Kadınlarda adet döngüsünün belirli bir süre boyunca gerçekleşmemesi ve regl olmama durumu amenore olarak adlandırılmaktadır. Hamilelik, bu durumun bilinen nedenlerinden biri olsa da, regl gecikmesi veya uzun süre adet görmeme, çeşitli faktörler tarafından tetiklenebilir.
Bir kadın, ergenlik dönemine girdikten sonra ortalama olarak 28 günde bir adet görmelidir. Ancak bu sürenin 24-35 gün arasında değişkenlik göstermesi de oldukça yaygındır.
Eğer tekil periyodların kaçırılması ya da gecikmesi yaşanıyorsa, bu genellikle büyük bir sorun olarak algılanmaz. Ancak durum tekrarlayıcı bir hal alıyorsa, altında yatan farklı sağlık sorunlarının varlığının söz konusu olabileceği düşünülmelidir.
Jinokolog Dr. Amira Alkourdin Martinez, “Kendinizi ve bedeninizi iyi tanımalısınız. Bu sayede bir şeylerin doğru gitmediğini hissedebilirsiniz” ifadesini kullanıyor ve şöyle devam ediyor:
“Kadınların bedenlerindeki işleyiş ciddi anlamda değişiklikler gösterebilir. Tamamen aynı olan iki kadın yoktur.”
İngiltere’de Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS), üç aydan fazla adet görmeyen ya da 45 yaşından önce regl döngüsü aksayan kadınların bir doktora başvurmasını öneriyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) Mayo Clinic ise, 15 yaşına kadar regl döngüsü başlamayanların da bir hekimle görüşmesi gerektiğini vurguluyor.
Hamilelik dışında, bir kadının adet görememesine neden olan yaygın sekiz durumu ele aldık.
1. Stres
Dr. Amira Alkourdin Martinez, stresin amenore nedenleri arasında en önemli faktör olduğunu belirtiyor ve “çağımızın gerçek bir salgını” ifadesini ekliyor.
Stres, adrenalin gibi hormonların salgılanmasını artırıyor ve vücudu tehlikeli durumlara karşı hazırlayan bir alarm mekanizması olarak devreye giriyor.
Uzun süre stres altında kalmak, adet döngüsünü etkileyip düzeninin bozulmasına, hatta adet görmemek gibi sonuçlara yol açabiliyor. Bazı durumlarda dahi, dört haftalık periyotta iki kez regl görünmesine neden olabiliyor.
Sağlık kuruluşları, stresle başa çıkmak için düzenli egzersiz ve nefes alma tekniklerinin uygulanmasını öneriyor. Eğer bu yöntemler etkili olmazsa, bilişsel davranışçı terapi gibi alternatiflerin de faydalı olabileceği ifade ediliyor.
2. Ani ve fazla kilo kaybı
Hızla kalori azaltmak, bedenin adet döngüsü için gerekli hormonları salgılamasını engelleyebiliyor.
Vücut kitle indeksi 18,5’in altında kalan bireyler zayıf olarak kabul ediliyor. Bu kişilerin sağlıklı bir şekilde kilo almaları için beslenme uzmanından yardım almaları tavsiye ediliyor.
Eğer kilo kaybı bir yeme bozukluğuna bağlıysa, psikiyatrik destek de gerekli olabiliyor.
3. Obezite ve aşırı kilo
Aşırı kilolu olmak, östrojen üretimini artırarak kadınlarda adet düzenini bozan bir etken olabiliyor.
Bazı durumlarda ise bu durum tamamen adet görmemeye dönüşebiliyor.
Vücut kitle indeksi 30’un üzerinde bulunan kadınların amenore şikayeti varsa, doktorlar genellikle kilo verme konusunda bir beslenme uzmanından yardım almayı öneriyor.
4. Aşırı fiziksel aktivite
Yoğun egzersizin oluşturduğu fiziksel stres, adet düzenleyici hormonların salgılanmasını etkileyebiliyor. Vücudun aşırı yağ kaybetmesi, regl döneminin durmasına neden olabilir.
Profesyonel atletler genelde bu alanda uzman sağlık danışmanları ile çalışarak uygun bir çalışma programı oluştururlar.
