Son yıllarda “İnsülin direnci” terimi, hem medyada hem de sosyal platformlarda sıkça gündeme geliyor.
Bu konu üzerine pek çok kitap yayınlandı ve sağlık bilincini artırmak amacıyla egzersizler ile beslenme dengeleri hakkında videolar paylaşıldı.
İnsülin direnci, tip 2 diyabet gibi ciddi sağlık sorunlarının kapısını aralayabiliyor.
Peki, bu durum nasıl ortaya çıkıyor? Hangi belirtileri var? Tedavisi mümkün mü? Oruç tutmak, insülin direncini kontrol altına almaya yardımcı olabilir mi?
İnsülin Nedir?
Pankreas tarafından üretilen insülin, vücudumuzun en önemli hormonlarından biridir.
İnsülinin temel görevi, vücuttaki kan şekeri (glukoz) seviyelerinin düzenlenmesidir.
Bunu, enerji için kullanılan glukozu depolayarak gerçekleştirmektedir.
Eğer pankreas yeterli insülin üretmezse veya vücut insülini etkili bir şekilde kullanamazsa, çeşitli sağlık problemleri ortaya çıkabilmektedir.
İnsülinin İşleyişi:
İnsülin Direnci Nedir?
İnsülin direnci, kas, yağ ve karaciğer hücrelerinin insüline etkili bir şekilde yanıt vermemesi ile ortaya çıkan karmaşık bir durumdur.
Bu durum, hücrelerin kandaki glukozu etkin bir biçimde kullanmasını veya depolamasını engeller.
Buna bağlı olarak pankreas, yüksek glukoz seviyeleri ile başa çıkmak için daha fazla insülin üretmeye başlar.
Bu duruma hiperinsülinemi denilmektedir.
Pankreas, hücrelerin zayıf tepkisini telafi edebildiği sürece kan şekeri dengede kalır. Ancak insülin direnci arttıkça, glukoz seviyeleri de yükselir.
Bu, zamanla tip 2 diyabet ve diğer sağlık problemlerine yol açabilir.
İngiltere Ulusal Sağlık Servisi’nde danışman hekim olarak görev yapan ve kilo verme kliniği bulunan endokrinoloji uzmanı Franklin Joseph, insülin direncinin “genetik, yaşam tarzı ve çevresel faktörlerin bir araya gelmesiyle etkilenen karmaşık bir durum” olduğunu ifade etmektedir.
Joseph’e göre insülin direncinin ortaya çıkmasının nedenleri bireyler arasında farklılık göstermektedir.
Oruç ve İnsülin Direnci
Diabetes UK adlı hayır kurumu, sağlık problemleri yaşayan bireylere Ramazan ayında oruç tutmaktan önce dikkatli olmasını öneriyor.
Birmingham Üniversitesi Hastanesi Diyabet Kliniği Direktörü ve Diyabet ve Endokrinoloji Profesörü Wasim Hanif, “Diyabetle yaşayanların oruç tutmadan önce sağlık ekipleriyle görüşmesi çok önemlidir” diyerek, ekliyor:
“Diyabet hastalarının oruç tutması sağlığı tehdit edebileceğinden tehlikeli olabilir.”
Prof. Joseph, oruç tutmanın insülin direnci ve tip 2 diyabet hastalarının insülin hassasiyetini artırdığını gösteren bilimsel araştırmalar bulunduğunu belirtiyor.
Ayrıca bazı kişiler, oruç sırasında kilo kaybı ve vücut yağında değişimler yaşayabiliyor. Bu değişimlerin özellikle obez bireylerde insülin hassasiyetini ve metabolizma üzerinde etkisi bulunuyor.
Prof. Joseph, Ramazan’da oruç tutmanın etkilerinin “yaş, cinsiyet, mevcut sağlık sorunları, beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite düzeylerine” bağlı olarak bireyler arasında farklılık gösterdiğini de vurguluyor.
Uzman, “Ramazan süresince oruç tutan diyabet ve diğer metabolik hastalıklara sahip bireylerin sağlık durumlarını yakından takip etmeleri ve uzmanlardan rehberlik almaları çok önemlidir,” diyor.
Amman’da beslenme uzmanı Reem El-Abdallat, or
