Howey Testi: Menkul Kıymetler ve Kripto Düzenlemeleri

Howey Testi, bir varlığın “yatırım sözleşmesi” olarak değerlendirilebilmesi için gereken dört temel kriteri içeren bir testtir. Eğer bir varlık, “ortak bir girişimde, başkalarının çabalarından elde edilecek kârın makul beklentisiyle yapılan bir para yatırımı” şeklinde tanımlanıyorsa, bu durum onu menkul kıymet olarak kabul ettirir. Böylelikle, bu tür varlıklar, 1933 Menkul Kıymetler Yasası ve 1934 Menkul Kıymetler Borsası Yasası gibi düzenlemelere tabi hale gelir.
Howey Testi ne zaman oluşturuldu?
Howey Testi’nin kökenleri, 1946 yılında SEC v. W.J. Howey Co. davasının Yüksek Mahkeme’ye taşındığı döneme kadar uzanmaktadır. Bu dava, Florida’daki yatırımcılara narenciye bahçeleri olan arazilerin satışını konu almaktadır. Howey Şirketi, arazileri satın alan yatırımcılarla yapılan bir düzenleme çerçevesinde, bahçeleri satın alarak anında geri kiralayacak şekilde organize olmuştur. Şirket, araziyle ilgilenecek ve topladığı narenciye meyvelerini satacak, elde edilen kârı da yatırımcılarla paylaşacaktır.
Ancak, araziyi alan yatırımcıların çoğunluğunun tarım bilgisine sahip olmaması ve bahçelerle ilgilenmeyecek olmaları düzenlemeyi cazip hale getirmiştir. Fakat Howey Şirketi, bu işlemleri menkul kıymet olarak kaydetmemiştir. Bu durum, SEC’in müdahalesini gerektirmiştir. Yüksek Mahkeme, Howey vakasıyla ilgili kararında geri kiralama düzenlemelerinin 1933 Menkul Kıymetler Yasası uyarınca bir yatırım sözleşmesi olarak değerlendirileceğine hükmetmiştir.
Bu karar, Yüksek Mahkeme’nin menkul kıymetleri tanımlamak için yeni kriterler belirlemesine ve Howey Testi’nin şekillenmesine zemin hazırlamıştır.
Menkul kıymetler nedir?
Menkul kıymetler, finansal piyasalarda alınıp satılabilen bir tür parasal değere sahip finansal araçlardır. Hisse senetleri, tahviller, borsa yatırım fonları (ETF), opsiyonlar ve yatırım fonları en yaygın menkul kıymet türleri arasında yer almaktadır.
Howey Testi 4 elementi nelerdir?
Yüksek Mahkeme’nin Howey davasında belirlediği kriterler Howey Testi olarak adlandırılmıştır. Bu test, yatırım sözleşmesi olarak kabul edilip edilmeyeceğini belirlemek amacıyla kullanılır. Bir işlemin menkul kıymet sayılması için aşağıdaki dört unsurun varlığı gerekmektedir:
- Para yatırımı
- Ortak bir girişim
- Kâr beklentisi
- Başkalarının çabalarıyla elde edilmesi
Testin “para” ibaresine atıfta bulunmasına rağmen, bunun zamanla para dışındaki varlıkları da kapsayacak şekilde genişletildiği anlaşılmaktadır. “Ortak girişim” teriminin tanımı ise net değildir. Bazı federal mahkemeler, ortak girişimi yatırımcıların varlıklarını bir araya getirerek yatırım yaptığı yatay bir girişim olarak değerlendirse de, farklı mahkemelerde değişik yorumlarla karşılaşılabilir.
Testin son aşaması, bir yatırımdan elde edilen kârın esasen ya da tamamen yatırımcının kontrolü dışında olup olmadığına odaklanmaktadır. Yatırımcıların söz konusu yatırımı yönetme üzerinde çok az veya hiç kontrolü yoksa, bunun menkul kıymet olma ihtimali artar. Ancak yatırımcının yönetim üzerinde önemli bir etkisi varsa, böyle bir durumun menkul kıymet olma olasılığı