Birçok insan, hata yapma ve yanlış seçimlerden kaçınma kaygısıyla mükemmel sonuçlar elde etmeye çalışmaktadır. Ancak, bu çaba günümüzün hızlı değişen gerçekliği göz önüne alındığında pek de mümkün görünmemektedir. Kullandığımız teknolojilerden sahip olduğumuz bilgiye kadar, her şey çok çabuk güncelliğini yitirmektedir. Özellikle finans dünyası gibi dinamik alanlarda hatasız bir işlem gerçekleştirmek kesinlikle imkansızdır. Her birey veya kurum, algoritmadan yapay zekaya kadar pek çok faktörle karşılaşmakta ve bu denge içinde kendi kazançlarını sağlamaya çalışmaktadır. Bunun yanı sıra, kişisel yaşamdan iş hayatına kadar birçok değişken de bu denklemi karmaşık hale getirmektedir. Bu nedenle, hata yapma ve yanlış karar alma olasılığının işin doğasında var olduğunu kabul etmek önemlidir.
Yapılan hatalarla daha doğru ve etkili beceriler kazanmak
Evrimsel perspektiften baktığımızda, Homo Sapiens’in ortaya çıkması üzerinden yaklaşık 300 bin yıl geçtiği söylenebilir. Bu uzun zaman zarfında insan, fiziksel özellikleri, bilişsel becerileri ve genel yetenekleri açısından birçok değişim yaşamıştır. Örneğin, ateşin bulunmasıyla birlikte yumuşak gıdalara geçiş, çene kaslarımızın küçülmesine neden olmuştur. Hata Yönetimi Kuramı çerçevesinde baktığımızda, hatalar insanlığın daha üzerine evrimleşmesine ve daha etkili beceriler kazanmasına olanak tanımıştır. Bu yaklaşımı finans piyasalarına da uygulamak mümkündür; peki bu nasıl gerçekleşebilir?
Başarısızlığınızla yüzleşin
Carol Dweck, iki zihin yapısını tanımlamakta; bunlar sabit ve gelişim odaklıdır. Sabit zihin yapısına sahip kişiler, zekânın ve yeteneklerin değişmez olduğunu düşünerek başarısızlıkları bir eksiklik olarak değerlendirirler. Bu kişiler, zorluklarla yüzleşmekte zorlanırken, gelişim odaklı kişiler ise başarıların yanı sıra başarısızlıkların da hayatın bir parçası olduğunu kabul ederler. Onlar için her hata, öğrenme fırsatıdır. Hatalarınızla yüzleşmek, onları olumsuz bir durum yerine gelişim imkânı olarak görmek ilerlemek için kritik önemdedir. Geçmişteki deneyimlerinizi düşünün; bisikletten düştüğünüzde veya su yuttuğunuzda pes etseydiniz, bunların sonuçları ne olurdu? Bu tür örnekler birçok kişi için geçerlidir.
Başlangıçların zorluklarını kendi yaşamımda da hissettim. “Başkaları yapabiliyorsa ben neden yapamayayım?” düşüncesiyle hareket ettim. Elbette her başlangıç zorlu; bazen margin faydası sağlarken bazı durumlarda ise zorlaştırıcı etkenlerle karşılaştım. Ancak her defasında denemeye devam ettim, çünkü zamanla başarılı olacağıma dair inancımı sürdürdüm.
Çabalamaya ve öğrenmeye devam
Yatırım ve traderlık deneyimlerimde de aynı süreçleri yaşadım. İlk adımlarımı atan birisi olarak, bu alanda daha önce başlayanların tecrübelerinden yararlandım. Grafik okumayı öğrendim ve birçok eğitime katıldım. İlk ayımda kazanç sağlayarak iyi bir performans sergiledim, ancak sonrasında tek bir yanlış pozisyonla kazancımı kaybettim. Bu durumda pes etmeyi düşündüm, fakat her zaman bunun bir öğrenme süreci olduğunu kendime hatırlattım. Hatalarımın bana ne öğrettiğini değerlendirmeye başladım ve sürekli notlar
