10 Nisan 2025’te, Güney Kore Dışişleri Bakanı Cho Tae-yul, Güney Kore basınında “diplomatik casusluk romanlarından bir sahneye” benzetilen bir ziyaret gerçekleştirdi. Bu sürpriz ziyaretin detayları, gerçekleşene kadar gizli tutuldu.
Şam‘daki ziyaret, Suriye’nin geçiş hükümeti başkanı Ahmed eş-Şera ve Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani ile yapılan görüşmeleri kapsıyordu. Bu ziyaret, hem Seul hem de Şam için stratejik öneme sahip bir adım olarak değerlendirildi.
2024 sonunda Esad hükümetinin devrilmesinin ardından, Şera liderliğindeki Suriye geçiş hükümeti, Kuzey Kore ile ilişkilerini azaltma çabaları doğrultusunda Güney Kore ile resmi temaslar kurmayı hedefliyor.
Bu durum, Güney Kore için de önemli bir gelişmeyi işaret ediyor; zira Suriye, Kuzey Kore dışındaki tek Birleşmiş Milletler üyesi devlet olarak, Seul için diplomatik ilişkide bulunmadığı bir ülkeydi.
Ayrıca, Suriye’de 1960’lardan bu yana ilk kez Güney Kore’ye yönelik siyasi bir yaklaşımda radikal bir değişim yaşanıyor.
Yeniden başlangıç kimin çıkarına?
The Korea Herald gazetesinin haberine göre, Güney Kore Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, Şam ziyaretinin ardından, Suriye’deki yeniden yapılanma projelerine, özellikle enerji, teknoloji ve bilgi alanlarında destek vermeye hazır olduklarını belirtti.
Uzmanlar, Ahmed eş-Şera’nın cihatçı geçmişinden ötürü, Güney Kore’nin bu konuda temkinli olması gerektiği uyarısında bulundu. Seul’deki Asan Politika Çalışmaları Enstitüsü’nün Orta Doğu ve Kuzey Afrika Merkezi müdürü Jang Ji-hyang, Şera’nın, Suriye’deki Alevi azınlığa saygı duyan bir yönetim sözü vererek siyasi söylemini yumuşatmaya gayret ettiğini ifade etti.
Bazı Güney Kore gazeteleri, Suriye’deki durumun belirsizliği ve yönetimin geleceği göz önüne alındığında, Şera ve hükümetiyle temkinli bir ilişki sürdürülmesi gerektiğini belirttiler.
Güney Kore Dışişleri Bakanlığı ise bu gelişmeyi “yeni bir işbirliği döneminin başlangıcı” olarak nitelendirerek, yeni Suriye hükümetinin Güney Kore’yi “yeniden yapılanma için stratejik bir ortak” olarak gördüğünü vurguladı.
Güney Kore ile ilişki kurmak, Suriye geçiş hükümetinin uluslararası alandaki meşruiyetini artırma çabası olarak değerlendiriliyor.
Böyle bir ilişki, Suriye’nin siyasi ve ekonomik değişim sürecinin bir göstergesi olarak öne çıkıyor. Güney Kore, pirinç ve tıbbi ekipman gibi insani yardımda bulunacağını ve yeniden yapılanma çabalarına katkıda bulunacağını bildirmiştir.
Kuzey Kore-Suriye bağları ne kadar stratejikti?
1970’lerden bu yana Suriye’nin Kuzey Kore ile ilişkileri hayli yakın seviyelerde seyretmektedir.
Kuzey Kore için Suriye, yalnızca diplomatik bir müttefik değil, aynı zamanda Orta Doğu’da stratejik bir dayanak noktası olarak da işlev görmüş, tıpkı Küba’nın Latin Amerika’da olduğu gibi.
Pyongyang, burada “Amerikan hegemonyası”na karşı bir ses bulmuş ve ortak ideolojik söylemleri, askeri ittifakları ve gizli nükleer projeleri paylaşmıştır.
Ancak Oxford Üniversitesi’nden Dr. Edward Howell’a göre, Beşar Esad hükümetinin 2024 sonlarında çökmesiyle bu dengeler değişmiştir.
BBC Arapça’ya konuşan Howell, bu durumun Kuzey Kore’ye siyasi anlamda olduğu kadar, “sessizce aşınan” küresel itibar düzeyinde de ciddi bir darbe indirdiğini belirtti.
Howell, Kuzey Kore yönetiminin resmi sessizliğine rağmen bu gelişmeleri dikkatle izled
