Birleşmiş Milletler, Gazze’de 1 yılı aşkın süredir süren savaşın ardından, bölgenin “tamamen harap” olduğunu ortaya koydu. Ayrıca, abluka altında gerçekleştirilecek bir ateşkeste Gazze’nin yeniden inşasının 350 yıl sürebileceği uyarısında bulundu.
Bu çarpıcı değerlendirme, BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından hazırlanan bir raporda yer aldı. Rapor, Gazze’nin yeniden inşası için gerekli olan temel hizmetlerin ağır bir yıkıma uğradığını vurguladı.
İsrail ile Hamas arasındaki çatışmalar öncesinde zayıf bir ekonomiye sahip olan Gazze’de, savaşın ardından ekonomik faaliyetlerin neredeyse tamamen durduğu belirtildi. Rapor, bu askeri harekatın “benzeri görülmemiş bir insani, çevresel ve sosyal felakete” yol açtığını ve Gazze’yi tam bir yıkıma sürüklediğini ifade ediyor.
Yapılan tahminlere göre, olası bir ateşkes sonrasında Gazze’nin ekonomik verilerinin 2022 yılı değerlerine erişmesi için 350 yıl gerekecek. Bu tahmin, 2007–2022 arasındaki ekonomik büyüme hızı dikkate alınarak yapıldı.
Raporda, İsrail’in 12 ayı aşan askeri harekatının Gazzeliler üzerinde yarattığı gelir kaybı ise “sarsıcı” olarak nitelendirildi. Öte yandan, 2024 yılı Temmuz ayı sonuna kadar okul binalarının yüzde 88’inin hasar gördüğü, 36 hastaneden 21’inin hizmet dışı kaldığı ve 105 birincil sağlık tesisinin 45’inin faaliyet gösteremediği bilgisine de yer verildi.
Birleşmiş Milletler’e göre, Gazze ekonomisi 7 Ekim öncesine kadar, 2023’ün ilk üç çeyreğinde yıllık yaklaşık %3 oranında daraldı. Ancak savaşın başlamasıyla 2023’ün tamamında %22,6 oranında bir daralma yaşandı ve bu düşüşün %90’ı dördüncü çeyrekte gerçekleşti.
UNCTAD raporuna göre, konut olarak kullanılan binaların yüzde 62’sinden fazlası ya hasar gördü ya da yıkıldı. Ayrıca, su, arıtma ve hijyen sektörü altyapısının da yüzde 59’undan fazlası ağır hasar aldı.
BM’nin Eylül ayında yayımlanan uydu görüntülerine dayanan raporuna göre, Gazze’deki mevcut bina stoğunun yaklaşık dörtte biri yıkıldı veya ciddi şekilde hasar gördü. Binaların %66’sında en azından bir miktar hasar bulunduğu kaydedildi.
Norveç merkezli sivil toplum kuruluşu Shelter Cluster, 2014 savaşından sonraki yeniden inşa sürecini göz önünde bulundurarak, Gazze’nin 7 Ekim sonrası yıkımında yeniden inşa sürecinin 40 yıl alabileceğini belirtti. BM, %10’luk bir büyüme oranı yakalanması halinde bile Gazze’nin ekonomik olarak toparlanmasının onlarca yıl alabileceğini vurguluyor.
