ZONGULDAK – Bülent Ecevit Üniversitesi (BEUN) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kurtoğlu, Türkiye’nin zemin durumu ve fay hatlarından kaynaklanabilecek olası depremleri gösteren internet tabanlı Deprem Bilgi Sistemi (Deprembis) uygulamasına, depremin hissedileceği bölgeleri renklerle görselleştiren yeni bir modül entegre etti.
BEUN Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği öğretim üyesi olan Prof. Dr. Şenol Hakan Kurtoğlu, geçen yıl başlattıkları sosyal sorumluluk projesi çerçevesinde, Türkiye’deki tüm noktaların zemin ve fay hatlarına ilişkin bilgilerini sunan interaktif Deprembis uygulamasına yeni bir özellik eklediklerini açıkladı. Geliştirilen modül, olası bir depremin etkilerini kırmızıdan maviye kadar değişen renklerle harita üzerinde gösteriyor. Yazılım, tüm Türkiye’yi kapsayacak şekilde entegre çalışmanın ardından ‘www.deprembis.com.tr’ adresinden ücretsiz erişime açılacak.
‘BİLGİ AÇLIĞINI GİDERMEK İÇİN YENİ ÖZELLİĞE İHTİYAÇ DUYDUK’
Prof. Dr. Kurtoğlu, depremlerin bir diğer boyutunun hangi bölgelerin en fazla etkileneceği konusundaki merak olduğunu vurguladı. “Televizyonlarda sürekli olarak il, ilçe ve mahalle isimleri verilerek açıklamalar yapılıyor ancak bu durum her zaman doğru olmayabiliyor. Çünkü bir mahallede bazı alanlar zayıf zemin iken, diğerleri güçlü zemin özelliklerine sahip olabiliyor ve bu da depremin etkisini değiştiriyor. Bu nedenle vatandaşların bilgi ihtiyaçlarını karşılamak üzere deprembis.com.tr’ye yeni bir özellik ekleme gereği duyduk” dedi.
Prof. Dr. Kurtoğlu, bu modül sayesinde vatandaşların ilgilendikleri fay hatlarına tıkladıklarında, zemin ile ilgili verilerin çekileceğini ve ilgili fayların meydana getirebileceği depremlerin etkilerinin hesaplanacağını belirtti. Kullanıcılar, olası bir depremin kendi bölgelerinde hafif veya ağır hasara yol açıp açmayacağını, depremin hissediş seviyesinin ne olacağını görebilecekler.
‘HANGİ ZEMİNİN DEPREMDEN NE KADAR ZARAR ALACAĞINI TAHMİN EDİYOR’
Geliştirilen yazılımın, faya uzaklık, zemin durumu ve özel formüller kullanılarak hesaplama yaptığını kaydeden Prof. Dr. Kutoğlu, “Faya uzaklık en önemli parametrelerin başında geliyor. Zemin durumu için de jeofizik veriler kullanıyoruz. Bu bilgilerle birlikte formülasyon üzerinden hesaplamalar yaparak hangi zeminin meydana gelecek depremden ne kadar zarar alacağını tahmin edebiliyoruz” şeklinde bilgi verdi.
TÜRKİYE GENELİNİ GÖSTERECEK
Prof. Dr. Kutoğlu, yazılımın fay hatlarını analiz etme sürecinin zaman aldığını ancak çalışmalar tamamlandığında uygulamanın Türkiye genelini kapsayacağını kaydetti. Uygulamanın büyük veri kullanımı sebebiyle hesaplama süreçlerinin uzun sürdüğünü ifade eden Kutoğlu, “Deprembis uygulamasında yoğun bir kullanıcı akışı olduğunda tıkanıklık yaşanabileceği için, bu hesaplamaları kendimiz yaparak önceden görüntüleri uygulamaya entegre edeceğiz. Yakın zamanda fay doneleri deprembis uygulamasında vatandaşlarımızın kullanımına sunulacak” dedi.
MARMARA’DAN GEÇEN FAYLAR İNCELENDİ
Yazılımı, Marmara Denizi’nden geçen fay hattının doğu, batı ve güney kollarını incelemek amacıyla geliştiren Prof. Dr. Kutoğlu, “MTA haritasındaki fay geometrisini kullanarak yaptığımız hesaplamalarda kırmızı bölgeler, olası bir deprem durumunda en güçlü etkilerin hissedileceği alanları gösteriyor. Sarı bölgeler orta hasar riski taşırken, yeşil alanlar ise çok hafif zarar görebilecek yerleri ifade ediyor. K
