Aşılara duyulan güven, dünya çapında giderek azalmaktadır.
Bu durum, birçok ülkede neredeyse yok olma aşamasına gelmiş olan çocukluk hastalıklarının yeniden yükselişine neden olmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Unicef, 13 Mart’ta yayımladıkları ortak raporda, Avrupa ve Orta Asya’da kaydedilen kızamık vakalarının son 25 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını belirtti.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) tarafından Sağlık Bakanlığı verilerinden elde edilen bilgilere göre, Türkiye‘de çocuklarına aşı yaptırmayan ailelerin sayısı neredeyse yüz bine yaklaşmış durumda.
BBC Türkçe‘ye açıklamalarda bulunan uzmanlar, Türkiye‘de aşı karşıtlığının 2015 yılından itibaren belirgin bir artış gösterdiğini dile getiriyorlar.
Bu durumun, çocuklara aşı yapılmasını ebeveyn rızasına bağlayan Anayasa Mahkemesi (AYM) kararının etkisiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir.
2020 yılında Lancet dergisinde yayımlanan küresel bir araştırma, Türkiye‘de aşıların güvenli olduğuna kesinlikle katılmadığını ifade eden kişilerin oranının, 2015 yılında yüzde 1.7 civarında iken 2019’da yüzde 2.5’e kadar yükseldiğini göstermektedir.
Covid-19 pandemisinin, aşı konusundaki bu durumu daha da karmaşık hale getirdiği düşünülüyor.
Pandemi döneminde yürürlüğe giren “zorunlu aşı” uygulamaları, bazı bireylerin aşılara yönelik şüphe duymasına neden oldu.
Sosyal medya platformlarında bu konuda pek çok dezenformasyon kampanyası da yürütüldü.
BBC Türkçe, Türkiye‘de aşılara karşı tutumun yıllar içerisinde nasıl değiştiğini araştırdı.
Çocukluk aşılarını yaptırmayanların sayısı artıyor
TTB verilerine göre, Türkiye genelinde 0-4 yaş arası nüfus için aşı devamsızlığı oranı yüzde 10’a yaklaşmaktadır.
Birliğin Sağlık Bakanlığı verileri üzerinden gerçekleştirdiği hesaplamalara göre, Türkiye’de çocuklarına aşı yaptırmayan ailelerin sayısı 2014 yılında 1370 iken, 2016’da bu sayı 11 bine, 2017’de ise 23 bine çıkmış ve 2024 yılı itibarıyla 100 bine yakın bir rakama ulaşmıştır.
BBC Türkçe‘ye görüş veren TTB Başkanı Prof. Dr. Alpay Azap, bu konuda şu yorumda bulunmaktadır:
“Daha önceden görmediğimiz bulaşıcı hastalıkların sayılarında bir artış görüyoruz. Özellikle kızamık ve boğmaca vakalarındaki artış dikkat çekmekte. Risk gruplarında bulunan bireyler, grip aşılarını yaptırmaktan kaçınıyor.”
Nitekim Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Unicef’in ortak raporuna göre, Türkiye 2024 yılında 1,523 vaka ile Avrupa bölgesinde en fazla kızamık vakası bildiren dokuzuncu ülke konumuna geldi.
Kızamığın görülme sıklığı açısından Türkiye, 54 ülke arasında 24’üncü sırada yer alıyor.
Öne çıkan ülkeler arasında ise Romanya, Kazakistan, Rusya ve Özbekistan bulunmaktadır.
Resmi verilere göre Türkiye’de kızamık aşılama oranları son yıllarda değişmemiş olup, oran yüzde 95 düzeyinde kalmaktadır.
Buna rağmen TTB, ailelerin itirazları sebebiyle aşılanmamış çocukların istatistiklere dahil edilmediğini savunmaktadır.
Sağlık Bakanlığı, BBC Türkçe‘nin bu konudaki sorularına henüz yanıt vermemiştir.
Türkiye’de 2005
