Kripto Seyahat Kuralı: Şeffaflık ve Güvenlik

Travel rule, yani seyahat kuralı, kripto varlık transferlerine daha fazla şeffaflık sağlamayı ve kara para aklamayı önlemeyi hedefleyen bir düzenlemedir. Kripto para borsaları, bankalar, tezgah üstü piyasalar (OTC), barındırılan cüzdanlar, kripto saklama çözümleri ve diğer finansal ve DeFi kuruluşları gibi sanal varlık hizmet sağlayıcılarının (KVHS) belirli yargı alanlarında belirlenen eşiğin üzerindeki kripto işlemlerinin kökenlerini ve hedeflerini net bir şekilde tanımlamaları gerekmektedir.
Kripto seyahat kuralından kimler etkilenir?
Seyahat Kuralı, kripto para işlemi gerçekleştiren herkes için geçerlidir. Bu kapsama sanal varlık hizmet sağlayıcıları, kripto varlık hizmet sağlayıcıları ve kripto borsaları dahildir.
Son beş yıl içinde farklı ülkeler, kripto için Seyahat Kuralını çeşitli zaman dilimlerinde uygulamaya almışlardır. Özellikle Singapur ve Birleşik Krallık gibi ülkelerde bu düzenleme yürürlükte olup, Avrupa Birliği genelinde ise 2024 yılının sonuna kadar tam olarak hayata geçirilmesi planlanmaktadır.
Türkiye seyahat kuralı uygulamaları
Türkiye’de lisanslı kripto para borsalarının, 25/12/2024 tarihli ve 32763 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan 9305 sayılı düzenlemeye uygun olarak, kripto varlık transferlerini 25/02/2025 itibarıyla kayda almaları gerekeceği duyurulmuştur.
Paribu borsası, yaptığı açıklamada kripto varlık işlemleri sırasında alıcı ya da gönderici tarafıyla ilgili ek bilgilerin beyan edilmesi gerektiğini belirtmiştir. Bu düzenlemenin platform üzerindeki işlemleri etkilemeyeceği de vurgulanmıştır. Paribu’nun açıklamalarına ve resmi yönetmeliğe buradan ulaşabilirsiniz.
Seyahat kuralı hangi bilgileri gerektiriyor?
Mali Eylem Görev Gücü (FATF) Seyahat Kuralı doğrultusunda, işlem öncesinde başlatıcı KVHS tarafından aşağıdaki bilgilerin doğrulanması zorunludur:
- Oluşturanın adı,
- Menşei hesap numarası,
- Menşei sahibinin fiziksel adresi VEYA
- Gönderenin TC kimlik numarası veya müşteri kimliği veya doğum tarihi ve yeri.
Ayrıca, işlem yapılmadan önce yararlanıcı KHVS tarafından şu bilgilerin doğrulanması gerekmektedir:
- Yararlanıcının adı,
- Yararlanıcının hesap numarası.
Mali Eylem Görev Gücü (FATF) nedir?
1989’da G7 ve Paris’te kurulan FATF’nin ilk hedefi kara para aklamayla mücadele etmek olmuştur. Zamanla bu görev terörizmin finansmanını da kapsayacak şekilde genişleyerek, uluslararası standartlar belirlemek ve bu standartlara ulaşmak amacıyla yasal ve düzenleyici reformlar yapmaya yönelmiştir.
FATF, şu anda 39 üye ülkeye sahiptir ve toplamda 200